آسیب شناسی خرید اعتباری سهام
خلاصه : خرید اعتباری سهام، یکی از پرکاربردترین ابزارهای بازار سرمایه است که در زمان صعودی بودن بازار، حجم تقاضا برای آن افزایشی خواهد بود. مدل خرید اعتباری در بازار سرمایه متعارف، بر مبنای قرض با بهره است که از دیدگاه شرع مقدس اسلام جزو مصادیق بارز ربا میباشد. بکارگیری این ابزار در بازار سرمایه اسلامی نیازمند تطبیق آن با قواعد شریعت و انجام اصلاحات مد نظر است. علاوه بر مباحث فقهی، چالشهای مالیاتی، فنی و حقوقی و ریسکهای مترتب بر آن نیز بر پیچیدگی مدل عملیاتی افزوده است.کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در ابتدا مدل مشارکت و مرابحه را برای تصحیح مدل متعارف پیشنهاد نمود؛ لیکن به دلیل تحمیل مالیات مضاعف بر کارگزاران، این مدل اجرایی نشد. به منظور تصحیح مدل و رفع چالشهای مدل مرابحه، چندین مدل جدید پیشنهاد گردید ولی هر یک دارای ضعفهایی بود که اجرایی نمودن آن را با مشکل مواجه مینمود. در این گزارش به آسیب شناسی خرید اعتباری سهام به همراه نقد و بررسی مدلهای پیشنهادی پرداخته شده است و در نهایت، مدل جدید کمیته فقهی که مبتنی بر مشارکت بانک با مشتری، همراه با شرط اختیار خرید و فروش است، تبیین گردیده است.