علی رغم سیر نزولی انتشار صکوک در بازار جهانی طی سال‌های اخیر، در سال 1395 شاهد رشد بالغ بر 11 برابری حجم انتشار صکوک نسبت به سال گذشته در بازار سرمایه ایران بودیم.

دکتر کسرائی مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه گفت: علی رغم سیر نزولی انتشار صکوک در بازار جهانی طی سال‌های اخیر، در سال 1395 شاهد رشد بالغ بر 11 برابری حجم انتشار صکوک نسبت به سال گذشته در بازار سرمایه ایران بودیم که همگی با استقبال خریداران رو برو شدند.

وی با تاکید بر نقش مهم بازار سرمایه در تامین مالی طرح ها و بنگاه های اقتصادی اعلام کرد: صکوک، اوراق بهادار منعطفی است که می توان از آن برای پاسخگویی به بخشی از نیازهای تامین مالی در بازار سرمایه استفاده نمود. رشد و توسعه بازار بدهی در سال های اخیر، عمدتا به دلیل نقشی است که در تامین مالی سرمایه‌گذاری‌ها داشته است. برای بنگاه‌های اقتصادی صکوک ابزار بسیار جالبی برای تامین مالی محسوب می شود؛ چرا که از یک طرف ریسک از دست دادن دارایی را تعدیل کرده است و از طرف دیگر سرمایه گذاران نسبت به دریافت نرخ سود معینی به اطمینان خاطر دست یافته اند. علاوه بر این‌ها، نظر مثبت کمیته فقهی ابعاد شرعی موضوع را روشن کرده و تکلیف مشخص شده است. 

مدیر عامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه با اشاره به نقش این شرکت به عنوان یکی از ارکان انتشار اوراق بهادار اسلامی (صکوک) خاطر نشان کرد: این شرکت با تأسیس و راهبری نهادهای واسط سعی دارد تا با توسعه ‌ابزارهای مالی جدید منطبق بر عقود اسلامی، نقشی مهم و اثر گذار در تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی به منظور نیل به اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال ایفا نماید.

ایشان همچنین تاکید کرد: حجم تامین مالی از طریق انتشار صکوک در بازار سرمایه ایران در سال 1395 بالغ بر 83 هزار میلیارد ریال می‌باشد که در قیاس با 7.5 هزار میلیارد ریال سال گذشته رشد چشم‌گیری داشته‌است.

وی اعلام داشت: در بازار جهانی صکوک شاهد سیر نزولی انتشار صکوک نسبت به سال‌های گذشته می‌باشیم و به احتمال زیاد این روند در سال 2017 هم ادامه خواهد داشت. با این حال طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته توسط موسسات رتبه‌بندی جهانی، دو کشور مالزی و ایران دارای پتانسیل بالایی در افزایش رشد صنعت مالی اسلامی در سال‌های آتی می‌باشند. از عوامل مهم در ادامه رکود بازارهای مالی اسلامی در سال میلادی جاری می‌توان به این موارد اشاره نمود:

- تاثیر واکنش‌های سیاسی به افت قیمت نفت در بازارهای اصلی

- فقدان استانداردسازی در صنعت مالی اسلامی

- تصمیم استراتژیک بانک مرکزی مالزی (BNM) مبنی بر توقف انتشار صکوک کوتاه مدت

دکتر کسرائی افزود: در میان 14 مورد انتشار صکوک در بازار سرمایه ایران در سال 95، شرکت‌هایی نظیر هواپیمایی ماهان (سهامی خاص)، شرکت خدمات ارتباطی رایتل(سهامی خاص) و قطارهای باری و مسافری جوپار(سهامی خاص) برای چندمین بار است که از طریق انواع صکوک تامین مالی می‌شوند و هر یک با صف‌های خرید چند برابری نسبت به حجم اوراق در هنگام پذیره‌نویسی مواجه شدند.

وی برخی از چالش های پیش رو در انتشار صکوک در ایران را اینگونه برشمرد:

-با توجه به انواع مختلف صکوک و بهره مندی از آن در مقاصد مختلف و انطباق آن با عقود اسلامی، انتشار این اوراق، اطلاع رسانی مناسب را درکشورمان طلب می‌کند. شناخت اوراق صکوک و آشنایی با این نوع سرمایه گذاری توسط مردم به عنوان سرمایه گذاران بالقوه می تواند باعث رشد صکوک و به تبع آن توسعه اقتصاد شود.

-در رابطه با دارایی های مورد استفاده در صکوک، نیاز به استاندارد کردن این دارایی ها وجود دارد، در ضمن باید مختصات این اوراق نیز مشخص شود.

- نبود موسسات رتبه بندی اعتباری در ایران برای رتبه بندی این اوراق و همچنین تعیین ریسک آنها، مساله مهم دیگری است که باید به آن توجه کرد.

دکتر کسرائی در آخر افزود: شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه در سال 1395 با ترتیب دادن کمیته‌های تخصصی با حضور فعالان بازار سرمایه سعی بر بالا بردن سرعت و دقت در فرآیند انتشار صکوک داشته‌است که برآورد این هم‌اندیشی‌ها مشهود خواهد بود و امید است که این شرکت به عنوان یکی از ارکان انتشار صکوک با تسریع و تسهیل تامین مالی‌های کلان بخش خصوصی و دولتی نقش موثری را در راستای اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال ایفا نماید.

اطلاعات تکمیلی صکوک منتشره به همراه بیانیه‌های ثبت اوراق در اینجا قابل مشاهده و دانلود می‌باشند.