چاپ کردن این صفحه

دلایل رشد بازار صکوک/ وضعیت صکوک در آینده

  • 5048 بازدید
  • سه شنبه, 28 آذر 1396 09:06

تعداد سرمایه گذارانی که با رضایتمندی به دنبال سرمایه گذاری در صکوک به عنوان یک کلاس دارایی هستند در حال افزایش است.

به گزارش شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه، هنریک رابر، سرپرست جهانی بازارهای سرمایه بانک استاندارد چارترد، گفت: با بهبود بازارهای بدهی طی سال گذشته، بازار اوراق قرضه 9% سالیانه رشد داشت و این در حالی است که فعالین بازار شاهد رشد فزاینده تری در بازار صکوک بین الملل بودند.

از ابتدای معرفی صکوک به بازارهای جهانی در دهه 1990 میلادی، این ابزارها به سرعت در حال رشد می باشند بطوریکه در کنار انتشار سهام و یا اوراق قرضه، تبدیل به یک بخش اصلی جهت سرمایه گذاری و تامین مالی شده است.

قابل توجه است که از سال 2010 تا سال گذشته بطور میانگین سالیانه 34 میلیارد دلار صکوک منتشر شده است که با افزایش حجم انتشار طی سال گذشته، رشد سالیانه میانگین حجم صکوک منتشره از سال 2010 تا کنون برابر است با 18 درصد که 9 برابر رشد میانگین حجم سالیانه اوراق قرضه منتشره در بازار می باشد.

با اینکه در تابستان 2017 انتشارهای کمی در حوزه صکوک صورت گرفت با این حال تا انتهای ماه آگوست 38 میلیارد دلار صکوک منتشر شد و این روند به قوت ادامه یافت و طی 3 ماه اخیر 11 میلیارد دیگر از این اوراق منتشر شد و حجم صکوک منتشره در سال 2017 تا کنون به مبلغ چشمگیر 49 میلیارد دلار رسید.

نقش نو آوری در رشد صکوک

با گذشت زمان، صکوک به عنوان یک کلاس دارایی کم کم از یک محصول حاشیه ای تبدیل به یکی از محصولات مهم بازارهای سرمایه شد. از آنجایی که تنوع محصولات یکی از ملزومات توسعه بازار می‌باشد، در حوزه صکوک نیز شاید تکامل مداوم ساختارهای سازگار با شریعت بوده ایم که انعطاف پذیری بیشتری را برای ناشران به ارمغان آورده اند. برای مثال، در حال حاضر محصولات صکوک، ساختارهای دیگر بازار سرمایه نظیر: اوراق سرمایه ای (در فرمت tir 1 بانک ها) و ساختارهای صنعتی برای حوزه ارتباطات را نیز در بر می گیرند.

از دیگر عوامل رشد بازار صکوک می توان به انتشار این محصولات تحت فرمت سرمایه‌گذار پسند ایالات متحده آمریکا (144A) اشاره نمود که باعث افزایش ورود سرمایه گذاران آمریکایی به این حوزه شد.

از ابتدای سال جاری تا کنون، 40 درصد از صکوک منتشره، قابل معامله توسط سرمایه گذاران آمریکایی بودند که در مقایسه با 6 درصد سال 2012 رشد چشمگیری به شمار می آید و این نشان دهنده افزایش رضایتمندی سرمایه گذاران آمریکایی از ساختارهای مالی اسلامی است. انتشارهای بزرگ و موفق اخیر، همچون صکوک 9 میلیارد دلاری عربستان سعودی می تواند باعث تشویق دیگر ناشرین بشود.

بسیاری از سرمایه گذاران اوراق قرضه جهت متنوع سازی پرتفوی خود به دنبال صکوک می باشند. انتشارهای جدید همچون صکوک عربستان سعودی با استقبال طیف گوناگونی از سرمایه‌ گذاران مسلمان و غیر مسلمان هم در بازار اولیه و هم در بازار ثانویه مواجه شد و این موجب تشویق شدن سرمایه گذاران بیشتری جهت سرمایه گذاری در انواع گوناگون اوراق بدهی مخصوصاً صکوک گردید.

وضعیت صکوک در آینده

به گفته هنریک رابر، در آینده انتظار می رود بازار صکوک در سه حوزه رشد داشته باشد: فرصت های تامین مالی کمربند اقتصادی جاده ابریشم چین، صکوک سبز(سرمایه گذاری با مسئولیت اجتماعی) و صکوک داخلی.

اولین صکوک سبز در جهان توسط مالزی در مرداد ماه سال جاری منتشر شد که بانک جهانی از آن به عنوان یک رویداد تاریخی در بازارهای سرمایه جهانی یاد می کند.

صکوک سبز یا صکوک دوستدار محیط زیست آن دسته از اوراق بهاداری هستند که جهت تامین مالی پروژه‌هایی در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر و یا دوستدار محیط زیست منتشر می‌شوند. در این اوراق ضرورتی برای سبز بودن دارایی (دارایی دوستدار محیط زیست) مبنای انتشار وجود ندارد؛ یعنی بطور مثال بانی می‌تواند دارایی فیزیکی خود را که یک نیروگاه سوخت فسیلی است برای تامین مالی یک پروژه دوستدار محیط زیست مبنا قرار دهد. صکوک سبز مالزی از مزیت مالیاتی برخوردار است؛ یعنی سود و معامله این اوراق مشمول مالیات کمتری نسبت به دیگر انواع صکوک در این کشور می‌شوند و قابل معامله در بازار ثانوی می باشند.

در حال حاضر صکوک هایی هم که در واحد ارز داخلی کشورها منتشر می شوند برای سرمایه گذاران بین المللی قابل خرید و فروش می باشند که بطبع مزیت تبادل نرخ ارز را نیز به همراه خواهند داشت. علاوه بر این، با خوش درخشیدن برخی از ارزهای آسیایی، بسیاری از سرمایه گذاران در حال رصد دقیق بازار صکوک در ماه های آتی می باشند.